Page 29 - Bilissel Gelisim

demesinden çocuk etkilenebilir. Çocuk odada düĢüp baĢını yere çarptığı zaman“Yer beni
dövdü.” diyebilir. Kurabiyeleri yanan aĢçı için“Kurabiyeler aĢçıya kızmıĢtır.” diyebilir.Ancak
yetiĢkin bu karmaĢıyı besleyici/destekleyici nitelikte davranmamalıdır.

1.5.2.2. Önsezi AĢaması (4-7 YaĢ)

Mantık kurallarına uygun düĢünmek yerine sezgilerine dayanarak akıl yürütürler
problemleri sezgileriyle çözmeye çalıĢırlar.Piaget bu dönemesezgisel adını verir. Çocuk yarı
mantıksal akıl da yürütebilir. Örneğin “Bulutlar niye hareket eder?” sorusuna “Ġnsanlar
yürüyünce çekiliyorlar.” cevabını verebilir. Önsezi aĢamasındaki çocuk bu iĢlemlerle sorunu
çözebilir ama neden bu Ģekilde çözdüğünü açıklayamaz.

Bu dönemde mantıksal düĢünme geliĢmediğinden hayal ile gerçeği ayırmakta
zorlanır.Örneğin rüyasında babasının kahvaltıda menemenini yediğini gören bir çocuk sabah
babasına “Neden menemenimi yedin?” diyerek ağlayabilir. Burada menemen yediğini
sorgulayacak ama bunun gerçekliğini sorgulayamayan mantıksal anlayıĢa sahip değildir.
YetiĢkin çocuğun söylediklerini yalan, saçma, uydurma gibi sıfatlarla etiketlememelidir. Bu tür
tepkiler çocuk üzerinde olumsuz etki bırakır.

Çocuğun mantık yürütme ve düĢünme süreçlerinin bazı sınırları vardır. Tek bir özelliğe
göre sıralama yapabilir ve aynı anda birden çok özelliğe göre sıralama yapamaz. Örneğin 10
tane meyve verildiğinde (3 muz, 7 elma) “Hangisi daha fazla; muz mu, elma mı?” sorusuna
“Elma” diyebilir. Ancak “Muz mu, meyvelerin mi çok?” dendiğinde “Elmalar” der. Piaget
burada sınıflama becerisinin yetersizliğinden dolayı yalın cevap verildiğini söyler.

ĠĢlevsellik öncesi çocuklar düĢünme süreçlerini tersine çevirme iĢlemini yapamaz.
Örneğin dört yaĢındaki bir erkek çocuğu“KardeĢin var mı?”sorusu sorusuna“Evet.” der. Ancak
“Ablanın kardeĢi varmı?”sorusunabüyük olasılıkla “Yok.” diyecektir.

Bu dönemde çocuklar görsel algılarını çok fazla kullanır.Bu durum, onların görünüĢ ile
gerçeği birbirinden ayırmalarını zorlaĢtırır. GörünüĢteki değiĢiklik ne olursa olsun bir kiĢi veya
nesnenin aynıkaldığını anlayamaz. ĠĢlevsellik öncesi çocuklar dıĢ görünüĢleri değiĢtiğinde
kiĢinin değiĢtiğine inanır ve her saçı uzun kadındır.Örneğin; subayların, polislerin erkek
olduklarını düĢündüğünde kadın bir polis gördüğünde sadece „kadın‟ diyebilir.

Korunum; bir maddenin, Ģekil veya dıĢsal değiĢikliklere karĢın, nicelik vaya miktar olarak
aynı kaldığı anlayıĢına denir.

Korunum Tipik Ġlk sunum DeğiĢtirilmiĢ sunum
türü edinilme
yaĢı
Sayı Ortalama
6 yaĢ ⃝⃝⃝ ⃝ ⃝ ⃝
⃝ ⃝ ⃝ ⃝ ⃝ ⃝

23