Page 32 - Bilissel Gelisim

8. aydan 12. aya kadar bebekler geçmiĢ deneyimlerinden öğrendikleri yakalama, itme,
vurma gibi davranıĢları yeni bir durumda kullanmak, hedefine ulaĢmak için dener, değiĢtirir,
düzenler ve uygun olanını bulmaya çalıĢır. Bu aylardaki bebeklerin hareketleri ve davranıĢları
daha kasti ve maksatlıdır. Baktığı çıngırağı yakalamak için davranıĢta bulunur. KarmaĢık bir
dizi hareketi kasıtlı oarak sık sık tekrar etmekten hoĢlanır. Nesne sürekliliği hızlı bir Ģekilde
geliĢmektedir.

12. aydan 18. aya kadar bebekler hareketlerinin sonucunu merak ettikleri için
hareketlerini kasıtlı olarak değiĢtirirler. Bu aylarda bebek bir nesnenin, bir olayın veya bir
durumun yeni, alıĢılmamıĢ olduğuna karar verebilmek amacıyla aktif olarak dünyasını araĢtırır,
deneme ve yanılmalarla keĢfeder. Bu aylarda, yerden çeĢitli oyuncaklar alıp atmak bebekler
tarafından sıkça yapılan bir harekettir. Bebek, alıp atma davranıĢını farklı nesnelere uygulayarak
sonuçlarını görmek ister. Nesne sürekliliği daha fazla geliĢmiĢtir ve bebekler görüĢ alanlarından
çıkan bir nesneyi ararlar. Oyuncaklarının nereye saklandığını görürlerse doğru yerde
oyuncaklarını ararlar. Daha önceki aylarda olduğu gibi oyuncağın saklandığı ilk yeri değil,
saklandığını gördükleri son yeri ararlar.

18. aydan 24. aya kadar bebeklerin en önemli özelliği düĢünmenin baĢlamasıdır. Bebekler
yaklaĢık 18.ay civarında sembollerle, simgelerle düĢünebilmeyi baĢarır. Olayları artık
zihinlerinde hayal edebilir ve böyle herhangi bir olayı kabul etmeden önce o olay hakkında
düĢünebilirler. Artık olayların sebeplerini, sonuçlarını, etkilerini az da olsa anlayabildikleri için
problem çözmede, zahmetli bir yol olan deneme yanılma yolunu kullanmazlar. Bebek, zihninde
deneme yanılma yapar. Bu aylarda, nesne sürekliliği tamamen geliĢmiĢtir.

Ġki üçyaĢ arasındaki çocuklarda zihinsel semboller geliĢmeye baĢlar, isim ve nesnelere ait
hızla geliĢen bir sözcük hazinesi oluĢur. Nasıl ve niçinlerin baĢladığı bir evredir. Öğrendiği
kavramları geniĢletmek için yeni detaylar katar. Artık kendine ait söyleyebildiği çocuk Ģarkıları
vardır. Daha çok rengi tanıyabilmektedir. Günlük hayatta kullandığı nesneleri tanır, isimlerini
söyler ve resimlerden gerçek nesneleri tanıyabilir. Kısa yönergelerini uygular. Diğer kiĢileri de
oyununa dâhil etmeye baĢlar. Söylenen nesneyi parmağı ile gösterebilir.

Üç dört yaĢ arasındaki çocuklar resimli kitaptan ayrıntıları gösterir.Kendi baĢına resimli
kitaba bakarve anlatılan beĢ dakikalık bir öyküyü dinler ve öykü ile ilgili basit soruları
cevaplandırır.Bazı sayıları tanır ve 2-3 nesneyi sayar. 1 sayısını kavram olarak bilir. Örneğin
"Bana 1 tane ver." deyince 1 tane verir. Küçük, büyük kavramlarını bilir.Bir gün önce olmuĢ bir
olayı hatırlar ve oluĢ sırasına uygun anlatır."ġimdi", "sonra" kavramlarını anlar. Kare, daire gibi
Ģekilleri tanır. Tehlikelerden kendisini koramaya baĢlar.Kırmızı, sarı, mavi gibi ana renkleri
tanıyabilir.4 - 8 parçalı eĢleĢtirme kartlarını eĢleĢtirebilir.4 - 6 parçalı bul yapı tamamlayabilir.
Üç değiĢik Ģekli (üçgen, kare, daire) Ģekil tablosuna yerleĢtirebilir.1, 2, 3 sayısını sırasıyla
söyleyebilir.Birden fazla nesnelerin, çok olduğunu bilir ve çoğul olarak ifade edebilir.

BeĢ- altı yaĢ arasındaki çocuklar yakın geçmiĢteki olayları, olup bitenler arasında iliĢki
kurarak anlatabilir. Etkinlik süresince dikkatini toplayabilir. Düzgün ve tam cümleler kurabilir
ve yedi kelimeden oluĢan cümleleri kurabilir.Ev adresini ve kaç yaĢında olduğunu
söyleyebilir.Gerçekleri hayallerle karıĢtırarak hikâyeler anlatabilir.Orijinal resim ile aynı resmin
gölgesini eĢleĢtirebilir.Sayıları ezberleyebilir.1‟den 5'e kadar nesneleri dokunarak sayabilir.5'e
kadar sıra dizisi içindeki sayıları seçer ve isimlendirebilir.5'e kadar olan sayı kümelerini ve

26