Page 25 - Bilissel Gelisim
P. 25

     Duyu motor dönem (0-2 yaĢ)
                          ĠĢlem öncesi dönem(2-7 yaĢ)
                          Somut iĢlemler dönemi(7-11 yaĢ)
                          Soyut iĢlemler (11 yaĢ ve üstü)

               1.5.1. Duyu Motor Dönem (0-2 yaĢ)

                     Bebek  doğuĢtan  getirdiği  duyusal  özellikleriyle  kendisini  dıĢ  dünyadan  ayırt  etme
               çabasındadır.  Çevreyle  duyular  arasındaki  etkileĢim,  dönemin  temel  özelliğidir.  Refleks
               davranıĢlar amaçlı hâle gelmeye baĢlar. Deneme yanılmalarla düĢünce sistemi geliĢmeye baĢlar.
               Örneğin  biberonunu  emer,  sallar,  hoĢlandığı  bir  tat  geldiğinde  emmeye  devam  eder.  BiliĢsel
               etkinlikler  öncelikle  duyularla  yakın  çevredeki  deneyimlere  dayanır.Bebek  etraflarında  neler
               olduğunu görür, hissederfakat bunları sınıflayacak beceriye henüz ulaĢmamıĢtır.Zamanla yeni
               biliĢsel yapılarla refleksif davranıĢlardan amaçlı davranıĢlara geçiĢ görülür.

                     Duyu motor dönemi altı aĢamaya ayrılmıĢtır.Bunlar;

                          Refleksler AĢaması (0-1 Ay),
                          Ġlk AlıĢkanlıklar ve Birinci Döngüsel Tepkiler AĢaması (1-4 Ay),
                          Ġkinci Döngüsel Tepkisel AĢaması (4-8 Ay),
                          Ġkinci Döngüsel Tepkilerin Koordinasyonu ve Amaca Yönelik DavranıĢlarAĢaması
                           (8-12 Ay),
                          Üçüncü Döngüsel Tepkiler, Yenilik, Merak AĢaması (12-18 Ay),
                          Zihinsel  Kombinasyonlar  ve  Problem  Çözme  AĢaması  (18-24  Ay)Ģeklinde
                           sıralanabilir.

               1.5.1.1. Refleksler AĢaması (0-1 Ay)

                     Yenidoğan bebek yalnızca doğrudan önünde duran nesnelerle ilgilenir,bütünüyle yaĢadığı
               ana  bağlı  olduğu  bir  dönemdir.  Birçok  refleksi  ile  yaĢama  uyum  sağlamaya  çalıĢır.DoğuĢtan
               gelen Ģema yada refleksleri kullanır.Kendileri için uyarıcı sağlamak amacıyla pek çok nesneye
               bakar,kavrar  ve  emer.Emme  refleksi, insanoğlunun dünyaya  gelirken  getirdiği  ilk  Ģemadır  ve
               nesnelerle  olan  iliĢkisini  sağlayan  önemli  bir  araçtır.  BaĢlangıçta  emme  refleksinde  kaynağı
               araĢtırmazancakbaĢlangıçta   memeyi,parmaklarını,yorgan   uçlarınıemen   bebek,bir   aylık
               olduğunda  açken  memeyi  aramaya  baĢlar  ve  diğer  nesnelerden  vazgeçer.Bu  aĢamada  talkit
               yoktur.  Görme  alanı  içindeki  annesinin  yüzüne  bakar  ama  görme  alanından  çıkan  annesini
               aramaz, baĢka tarafa bakmaya baĢlar.ĠĢitebildiği sesleri duyduğunu belli eder ama yine o yöne
               doğru  bir  davranıĢ  geliĢtirmez.  Birden  çok  duyu  organından  gelen  bilgileri  bütünleĢtirme
               yeteneği yoktur.

               1.5.1.2. Ġlk AlıĢkanlıklar ve Birinci Döngüsel Tepkiler AĢaması (1-4 Ay)

                     Ġlk alıĢkanlıklar,basit bir refleks üzerine kurulmuĢ Ģemayı diğer uyaranlardan tamamen
               ayırma  durumudur.  Yani  sürekli  tecrübe  ettiği  temel  Ģemalarda  (tutma,bakma,emme)  uyum
               kurma  vardır.  Bebek  kendi  bedeni  üzerinde  yoğunlaĢmıĢ  tekrarlanan  davranıĢlar  sergiler.


                                                         19
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30