Page 26 - Bilissel Gelisim

HoĢlarına giden davranıĢları tekrarlamaya ve kendilerine uyarlamaya baĢlarlar.Yani farklı duyu
organlarındaki Ģemalar arasında eĢgüdüm baĢlar. Genellikle bu davranıĢları tesadüfen bulur.
Örneğin, bebek yanlıĢlıkla parmağını ağzına yaklaĢtırarak emmeye baĢlar. Bu davranıĢ hoĢuna
gittiğinde bebek tekrar emmek için o parmağını aramaya baĢlar. Emme Ģeması hoĢuna giderse
bebek bunu tekrarlar.Yada bacaklarını hareket ettiren çocuk, neĢeyle bacaklarını birbirine vurur.
Bu etkinlikler tesadüfen bir kere yapıldığında bebek memnun kalırsa hareketi tekrarlar. Bu
duruma birinci döngüsel tepki denir. Bu tepkiler haz veren bir olayı tekrarlamak için bebeğin
çabası üzerine kurulmuĢ Ģemalardır. Bebek alıĢkanlıkları ve döngüsel tepkileri tekrarladığında
bu alıĢkanlıklar ve döngüsel tepkiler kalıplaĢır.

1.5.1.3. Ġkinci Döngüsel Tepkisel AĢaması (4-8 Ay)

Bebek ancak baĢka nesneler üzerinde yoğunlaĢan tekrarlanan davranıĢlar aĢamasına
geldiğinde kendi vücudu dıĢında birĢeylerle ilgilenmeye baĢlar.Bedeni dıĢındaki olayların daha
fazla farkındadır. Bu aĢamada çocuğun tepkileri döngüseldir yani hoĢuna giden davranıĢları
tekrar etmeye baĢlar.Bir çeĢit deneme yanılma yoluyla öğrenmeyi gerçekleĢtirir.Ġlginç sonuç
oluĢturan bu davranıĢların tekrarlanmasına ikinci döngüsel tepkinedir. Örneğin, bebek
çıngırağını sallar, ilginç ses duyar, çıngırağı tekrar sallar, sesi bir defa daha duyar ve tekrarlar.
Taklit geliĢebilirancak Piaget bu aĢamada çıngırağın bebeğin uzanamayacağı bir yerde durması
durumunda bebeğin çıngırağı bulma ve sallama amacını gerçekleĢtiremeyeceğini
savunmaktadır.Yani bebeğin çınğırağı sallanma davranıĢının sadece elinde çıngırak bulunduğu
için gerçekleĢtiğini düĢünmektedir.

Resim 1.2: Mobille oynayan bebek

Görsel alandan uzaklaĢan nesnelerin devamlılığı hakkında bir fikri yoktur. Dört buçuk
aylık bir bebek gördüğü nesneyi yakalar, onunla çeĢitli durumlarda oynar. Örneğin top bebeğin
elinden alınıp saklandığı zaman topun alındığı yöne doğru elini uzatır ama aramak için bir çaba
içine girmez, topu unutur ve topun kaybolduğunu zanneder. Görme alanının dıĢındaki nesneler
yok demektir. Bebek için topu tekrar ortaya çıkardığımızda çok ĢaĢırır. Bundan dolayı “ce-e
oyunu” gibi insanların ve nesnelerin kaybolup tekrar ortaya çıktığı oyunlar hoĢuna gider.

20