Page 21 - Bilissel Gelisim
P. 21

     Çevre,
                          Cinsiyet,
                          Sosyoekonomik düzey,
                          Doğum sırası,
                          Zekâ,
                          KiĢilik,
                          Ailenin rolü,tutumları,
                          Eğitimciler ve eğitim programlarıdır.

               1.3. Zekâ

                     Zekâ,  soyut  akıl  yürütme,  deneyimlerden  yararlanma  ve  değiĢken  çevresel  bağlamlara
               uyum sağlama yeteneklerini içeren bir dizi yetenektir. Bireyin gerek sorunları çözerken gerek
               çevreye  uyum  sağlarken  var  olan  tüm  yetenek  ve  becerilerini  kullanması  ile  ortaya  çıkan
               düzeydir.Deneyim,öğrenme  ve  çeĢitli  çevre  uyarıcılarıyla  biçimlenir.  Zekâ  geliĢtirilebilir  bir
               kapasite veya potansiyele sahiptir. Yani doğuĢtan sahip olduğunur ve kalıtımla kuĢaktan kuĢağa
               geçer.

                     Zekâ geliĢimi yaĢamın ilk yıllarında çok hızlıdır. Sonraki yaĢlarda yavaĢlar. Genel olarak
               zekânın %75‟i ilk dört yaĢta geliĢmekte, yirmi yaĢına kadar geliĢimi sürmekte ve daha sonraları
               duraklamaktadır. YaĢlılık döneminde fizyolojik değiĢmelerlegerilediği belinmektedir.

               1.3.1.Zekânın Tanımları

                     Binet‟e  göre  zekâ,  iyi  akıl  yürütme,  iyi  hüküm  verme  ve  kendi  kendini  aĢma
               kapasitesidiryani zekâ genetiktir. AraĢtırma ve öğrenmeyle çok az geliĢmektedir.

                     Weshler‟e  göre  zekâ,  bireyin  amaçlı  davranma,  mantıklı  düĢünme  ve  çevresiyle
               iliĢkilerinde  etkili  olma  kapasitesinin  tümüdüryanizekâ  birbirinden  yarı  bağımsız  ancak
               birbirleriyle iliĢkili alt yeteneklerden oluĢan genel bir yetenektir.

                     Thorndike‟a  göre  zekâ,  birçok  düĢüncesel  yeteneklerin  karıĢımından  meydana
               gelir.Thorndike zekâyı üç ana farklı grupta sınıflandırılmıĢtır:

                          Soyut  zekâ:Gerçekte  var  olmayanısembol  kullanarak  veyavar  olanlar  arasındaki
                           iliĢkilerden  hareketle  zihnin  soyutlama  ve  genelleme  gücüyle  ortaya  koymasıdır.
                           Örneğin; pi sayısı, türev, limit, sayılar;gerçekte ver olmayan; yumuĢak, kare, daire
                           gerçekte var olanlarla iliĢki kurmak)
                          Mekanik  (somut)  zekâ:Araç  gereç  ve  makineleri  yapıp  kullanmada  kendini
                           gösterir.Çocukluk  yıllarında  kendini  göstermeye  baĢlayan  bu  zekâ,bozulan  bir
                           oyuncağı  tamir  ederken,  yap-boz  türü  oyuncaklarla  uğraĢırken  yoğun  biçimde
                           kullanılır. Mühendis,tamirci veuzman iĢçilerde bulunması gerekir.

                          Sosyal zekâ: Toplumsal çevreye uyum sağlamada,insanlarla iyi iliĢkiler kurmada
                           kendini gösterir.Örneğin; politikacılık, avukatlık, öğretmenlik, pazarlamacılık gibi
                           meslek gruplarındakilerin bu zekâya sahip olması gerekir.


                                                         15
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26