Page 13 - Bilissel Gelisim
P. 13
Resim 1.: Parça-bütün iliĢkisi
Okul öncesi dönemde çocuk karmaĢık bir Ģekli bütün olarak algılar fakat ayrıntılara
dikkat etmez. Altı yaĢından sonra ayrıntılara dikkat etmeye, ayrıntıları birleĢtirmeye ve
bütünleyici bir algılamaya yönelir. Böylece bütününün, parçalarla, parçaların birbiriyle olan
iliĢkilerini aynı anda algılamayı baĢarabilir. Birey birbirlerine benzer nesneleri örgütlenmiĢ bir
bütün olarak algılamaya çalıĢırdolayısıyla materyaller;gruplandırılma,anlamlaĢtırılma ve
iliĢkilendirme yoluyla öğretilmelidir. Algı için ön koĢul, Ģekil ve zemin ayrımıdır. ġekli
zeminde(parçayı bütünden) ayırt etme ergenliğe kadar geliĢir.
1.2.3.3.Nesne Kavramı
Çocuk, nesne devamlılığı, nesne değiĢmezliği ve nesne kimliği gibi üç temel beceriyi
kazandığında dünyayla etkileĢimi daha etkili ve iĢlevsel olacaktır.Bunlar;
Nesne kimliği (öznelliği),
Nesnenin değiĢmezliği,
Nesne devamlılığıdır.
Nesne kimliği (öznelliği), nesnenin bir günden diğerine, bir durumdan baĢka bir duruma
aynı olduğunu kavrama yeteneği olarak nitelendirilir. Nesne kimliğini tanılama geliĢimi;nesne
devamlılığının geliĢimine ve belleğe, bağlıdır.
Bebekler 8 - 9. ayda nesneyi sadece bilinen tek ortamda, tüm ipuçlarıyla,
birlikteyken tanır. Örneğin; yemek saatinde kendi bardağını tanırken baĢka bir
ortamda bardağını tanımayabilir.
Bebek 9-10. ayda bardağının içinde tanıdık içecek varsa bardağını her durumda
tanır.
10-11.ayda bardağını her durumda tanır.
7