Page 11 - Bilissel Gelisim

ilerleyiĢin desteklenmesi için neler yapılabileceği önemli bir konudur. Beynin bölümlerinin
geliĢmesi için sinir hücrelerinin, bağlantılarının güçlenmesi gerekmektedir.

BiliĢsel geliĢim desteklenirse geniĢler. Erken dönemde biliĢsel beceriler ne denli geliĢirse
derslere, okula ve yaĢama o denli uyum sağlanır. Ġyi bir gelecek hazırlamak için çocuklara
zengin çevrenin sunulması çok önemlidir.Zengin çevre;erken çocukluk dönemi çocuklarının
içinde bulunması gereken, onlarınbiliĢsel, fiziksel, sosyal duygusal yönden geliĢimlerini
destekleyecekmateryal, etkinlik zenginliğidir. Örneğin iĢitme açısından zengin bir çevreyi ele
alalım. Bebeğe yetiĢkin tarafından ses oyunları yapmak, sesi alçaltıp yükseltmek; tekerlemeleri,
parmak oyunlarını ses oyunları hâline getirerek söylemek; bebeğin sürekli dinleyebileceği bir
düzeyde Klasik veyaenstrümantal müzikdinletmek; doğa seslerini dinlemesi için açık alan,
orman, park gibi yerlere götürmek önemli etkinliklerdir.

BiliĢsel geliĢim çocukların geliĢimini etkileyerek değiĢimlere uğratmaktabiliĢsel
kavramların geliĢmesini sağlamakta,bu etkinlikler sırasında çocuk dili kullanacağından dil
geliĢiminede katkı sağlayacaktır. Çocukların karar verme gücünü geliĢtirir ve çocuk baĢarılı
oldukça kendine güveni artar. Gözlem yapma yeteneklerini geliĢtirerek soru sorma ve dinleme
becerilerini geliĢtirir.Çocuğun araĢtırma yapmasını sağlar ve değerlendirme yeteneğini
geliĢtirir.BaĢladığı iĢe bitirme bilincini ve sorumluluğunu geliĢtirir. Birlikte yapılan çalıĢmalar,
oyunlar çocukları sosyalleĢtirir. El becerilerini geliĢtirir ve organlar arasında eĢgüdümü sağlar.

1.2.BiliĢsel GeliĢimle Ġlgili Kavramlar

1.2.1.Gizil Güç

Çocuğun kalıtım yoluyla getirdiği ve eğitim yoluyla ortaya çıkan yetenek ve özelliklerdir.
Yani bireyde saklı olan, ortaya çıkartılmadığı için ne olduğu bilinemeyen, potansiyel güçtür.

1.2.2.Yetenek

Bireyin doğuĢtan getirdiği yada sonradan kazandığıbir veya birkaç alanda daha az çaba
ile daha baĢarılı olmayı sağlayan güçtür. Yeteneğin müzik,resim gibi bazı sanat dalları için olup
olmadığı, ilgili ipuçlarını net verdiğinden daha çabuk anlaĢılabilirancak yinede fark edilmesi ve
desteklenmesi için aile ve okula görevler düĢmektedir.

1.2.3.Algı

Algılama,duyu organlarına (alıcılara) gelen uyarıcılara anlam vermeyi ardından bunları
beyinde bütünleĢtirip çeĢitli davranıĢ tepkilerinin nedenini oluĢturmayı sağlar.

Ġç ve dıĢ nesnel gerçeklikten aldığımız uyaranlar (parlaklık, büyüklük,yoğunluk
vb.),merkezi sinir sitemine ulaĢmakta beynin iĢlevleri aracılığıyla algılama süreci oluĢmaktadır.
Sürecin kalitesinde duyu organlarının sağlıklı geliĢimi ve deneyimler önemli rol oynar.Örneğin
bir nesne (görme iĢlevi) ile sürekli karĢılaĢançocuk (deneyimler) bu sayede bilgi edinmiĢ
olur(algılama). Çocuğun algısal geliĢimini desteklemek için onu biçok uyaranla karĢılaĢtırmak,
zengin çevre deneyimleri sunmak önemlidir.

5