Page 12 - Fiziksel Gelisim
P. 12
ġekil 1.2‟de görüldüğü gibi her bir motor geliĢim dönemi bir diğerinin üzerine
kurulmaktadır. Motor geliĢimin refleks ve ilkel hareketler dönemi incelendiğinde kumun
öncelikle kum saatine kalıtım ĢiĢesinden aktığı görülür. YaĢamın ilk beĢ yılı boyunca motor
geliĢimin sıralı ilerlemesi oldukça sabit ve değiĢmeye dirençlidir. Böylece motor geliĢimin
ilk iki evresinde geliĢimin sırası önceden tahmin edilebilir. Örneğin dünyadaki tüm çocuklar
ayağa kalkmadan önce nasıl oturacaklarını öğrenirler, yürümeden önce ayakta durmayı,
koĢmadan önce yürümeyi öğrenirler. Ancak küçük çocukların ilkel hareket yeteneklerini
kazanma hızlarında önemli derecede değiĢkenlik mevcuttur.
Motor Kontrol ve Hareket Yeterliliği
Kalıtım Çevre
Spor
Hareketleri Dönemi
Temel Hareketler Dönemi
Ġlkel Hareketler
Dö ġekil
Refleks Hareketler Dönemi
2.3.
Gallahue‟
un “Kum
saati”
modeli
BĠREYSEL ÇEVRESEL
FAKTÖRLER (Gallahue FAKTÖRLER
and
BECERĠYE ÖZGÜ
Ozmun
FAKTÖRLER
1995)
ġekil 1.3: Gallahue’un “Kum saati” modeli
nemi
Gallahue, daha sonraları motor geliĢim kuramını geniĢletmiĢ ve 1995 yılında Ozmun
ile birlikte yayınladığı kitabında motor geliĢim dönemlerini aynı Ģekilde koruyarak piramit
modeli yerine “kum saati” modelini ortaya çıkartmıĢtır. Kum saati modelinde piramit
modelindeki ilk üç motor geliĢim döneminin evreleri korunurken sporla iliĢkili hareketler
döneminin evrelerinde değiĢiklik yapılmıĢtır.
8