Page 10 - Fiziksel Gelisim
P. 10

Lokomotor  hareketler;  vücudun  yer  aldığı  alanı  değiĢtirme  ve  bir  yerden  bir  yere
               hareket etmeyi içerir. Lokomotor hareketlerin her biri değiĢik Ģekillerde birleĢtirilerek yeni
               hareketlerin üretilmesinde kullanılır.

                     Lokomotor olmayan hareketler; yer değiĢtirmeden yapılan geniĢ kasların kullanımını
               içeren hareketlerdir.

                     Denge ise belirli bir alan içinde bir hareketi sürdürmektedir. Denge hareketleri, aynı
               yerde bir pozisyonu korumayı kapsar. Denge aslında tüm hareketlerde önemli bir faktördür.
               Çocuk tüm hareketlerinde dengeyi sürdürme, kaybetme ve yeniden kazanma yeteneklerine
               sahiptir.

                                              Motor geliĢim alanları
                Lokomotor            Lokomotor           Denge Hareketleri  Nesne Kontrolü
                Hareketler           Olmayan Hareketler
                Emekleme             Germe-Dönme         Statik Denge       Fırlatma
                Yürüme-KoĢma         Salınım-Çekme       Dinamik Denge      Vurma
                Sıçrama-Sekme        Bükme-Burgu                            Topu Elle veya Ayakla
                                                                            Vurma
                Kayma                Ġtme                                   Top Sürme
                Atlama                                                      Yakalama
                Hoplama
                                    ġekil 1.1:  Motor geliĢim alanları ve bileĢenleri

                          Küçük kas motor becerileri

                     Küçük  kas  motor  geliĢimi  aynı  zamanda  „ince  devinimsel  beceriler‟  olarak  da
               adlandırılabilmektedir. Kalem kullanma, piyano çalma, topu havada ya da yerde elle, raketle,
               sopa ile ya da ayakla kontrol altına alma gibi beceriler nesne kontrolüne örnek gösterilebilir.
               Merkezden  dıĢa  geliĢim  ilkesine  göre  küçük  kas  hareketlerinin  geliĢimi  büyük  kas
               hareketlerinin geliĢimini izlemektedir. Küçük kas hareketleri bir objeyi avuç içi ile kaba bir
               Ģekilde  tutmadan,  baĢ  ve  iĢaret  parmağını  birleĢtirerek  ince  bir  Ģekilde  tutma  becerisinin
               kazanılmasına doğru ilerler.

                     Tutma, kavrama, yazma, yırtma, çizme, yapıĢtırma, kesme gibi eli ve ayağı kullanma
               becerileri ile nesne kontrol becerilerini kapsar. Ġnsanın geliĢimi, sürekli olmakla birlikte bu
               sürekliliğin hızı her yaĢta aynı değildir.

                     Çocukta  motor  geliĢimin  gerçekleĢmesini  bir  örnekle  açıkladığımızda;    çocuktan
               beklenen davranıĢ kendi baĢına makasla kâğıt kesme olsun. Öncelikle çocuğun el ve parmak
               kasları makası tutabilecek biçime gelebilmek için fiziksel büyüme gösterebilmeli ve makasla
               kâğıt kesebilecek olgunluğa ulaĢabilmelidir.  Makasla kâğıt kesen insanları gözleyen çocuk,
               daha sonra makasla kâğıt kesmeyi öğrenir. Artık hem el ve parmak kasları olgunlaĢtığı hem
               de  makasla  kâğıt  kesmeyi  öğrendiği  için  bu  geliĢim  görevini  yapmaya  hazırdır.  Sonuçta
               çocukta bu motor geliĢim gerçekleĢmiĢtir.
                                                        6
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15