Page 24 - Duygusal Gelisim

 Öfke

Öfke; bir isteğin engele uğramasından doğan olumsuz bir davranıĢtır. Öfkelenen
çocukta kaslar gerilir, yumruklar sıkılır, çenesi kenetlenir, ayakları tepinir, ağlar, çevreye
saldırır. Bazen de öfkesinin belirtisi küskünlüktür. Öfke gösterisiyle isteklerini elde etmeyi
öğrenince öfke çocukta yerleĢir.

Ġlk çocuklukta en sık görülen, belki de tek öfke belirtisi ağlamaktır. Bu evrede öfke
kısa sürer. Üç yaĢından sonraki dönemde ise öfke küsme biçiminde ifade edilir. Sonraki
yıllarda nefret etme görülür.

Çocukta öfkenin temelinde kiĢiliğinin tepkisi yatar. Tepkisiz çocuk, her söylenene
boyun eğen çocuk gibi görünse de aslında baskı altına alınmıĢ ve ne zaman ne Ģekilde
patlayacağı belli olmayan çocuktur. Direnci kırmak için yetiĢkinin kullandığı tehdit ve
cezalar çocuğun direnci oranında öfkeye dönüĢür.

Resim 1.14: Öfke

 Öfkenin Nedenleri

o Öfkelenen çocuğu sakinleĢtirmek için isteğinin hemen yerine
getirilmesi
o KardeĢler arası kıskançlıklar ve bu durumun tetiklenmesi
o Anne baba arasındaki geçimsizlik, Ģiddet, dayak olaylarının
yaĢanması
o Çocuğun ihmal edilmesi, isteklerinin zamanında karĢılanmaması
o Açlık, uykusuzluk, yorgunluk, gerilim olması
o Anne babanın eğitim tarzının çocuğun geliĢimine ortam
hazırlamayan, engelleyici nitelik taĢıması
o Çocuğun eğitiminde anne baba, bakıcı, büyükanne büyükbaba
arasında tutarlı ve dengeli bir fikir birliği olmaması
o Özellikle bebeklik döneminde anne-bebek arasında güvenli ve
sevgi dolu bir bağın oluĢmaması

20