Page 26 - Toplumsal Gelisim
P. 26
2.3.2. Bilim ve Teknoloji
Toplumsal değişmenin ana etmenlerindendir. Değişme üzerindeki etkileri nedeniyle
bilim ve teknolojideki gelişmeler, zaman zaman devrimsel bir nitelik de taşımaktadır.
Makine ve elektriğin insan ve toplum yaşamına getirdiği hızlı değişimin sonuçları günlük
yaşamda somut bir şekilde gözlenmektedir. Gelişen teknoloji nedeniyle aile, din, sanat,
siyaset, ekonomi gibi kurumlarda hızlı değişiklikler yaşanmaktadır. İnsanın yarattığı
teknoloji, insan yaşamını değiştirmiştir. Makineleşme, iletişim araçlarındaki gelişmeler,
ulaşım olanaklarının artması, gibi faktörler insan ve toplum yaşamını büyük ölçüde
değiştirebilir. Teknolojinin en önemli görevi insanın doğayı denetlemesine yardımcı
olmaktır. Bu amaçla insan yaşamını kolaylaştırıcı araçlar sağlarken bu araçların kullanımı,
kendisine özgü biçim ve kuralları beraberinde getirir. Sanayi Devrimi, matbaanın icadı vb.
Fotoğraf2.2: Teknolojik gelişmenin insan yaşamını etkilemesi
2.3.3. Kültür
Kültür ögelerinin toplumdan topluma ilişkiler sonucu geçişine kültür yayılması adı
verilir. Ancak tüm kültür ögeleri bir başka toplum tarafından aynı ölçüde kabul görmez.
Genelde teknolojik ürünler en çok benimsenen kültür ögeleridir. Kültür manevi ögeleri olan
değer ve inançlarsa daha zor benimsenir. Bir kültür ögesinin bir başka toplumda kabul
görebilmesi için toplum üyelerinin ona ilgi duyması, onu değerlendirmesi, denemesi, kabul
etmesi ve uygulaması gerekir.
Kültür ögeleri genellikle yavaş yayılır. Fakat yavaş yavaş da olsa bir kültür unsuru,
birçok toplumda görülür hale gelebilir. Herhangi bir kültürün bir kurumda meydana gelen
değişme o kültürün tüm ögelerini etkiler. Kültür değişmelerinin azlığı ve çokluğu yaşanılan
coğrafi bölgeye göre değişir. Büyük yerleşim yerlerinde, büyük nehir ve deniz kenarlarındaki
merkezlerde kurulan toplumlar için, diğer toplumlarla kültürel ilişki kurma ve kültürel
değişme şansı daha fazladır.
22